เมื่อข้าวปั้น “ไม่ต้องปั้น”

Onigirazu

ข้าวปั้น หรือ ‘โอะนิงิกิริ’ (Onigiri) หนึ่งในอาหารที่นักท่องเที่ยวไทยรู้จักกันดีหากเคยไปเยือนญี่ปุ่น ฉันเองก็ชอบกินข้าวปั้นเหมือนกัน หิวเมื่อไหร่ก็แวะเข้าร้านสะดวกซื้อ มีข้าวปั้นสอดไส้หลากหลายให้เลือกเร็วๆ ง่ายๆ ในราคาประหยัด ข้าวปั้นที่วางขายทั่วไปมักมีหน้าตาเหมือนๆ กันคือเป็นรูปทรงสามเหลี่ยม แต่เพราะถูกปั้นเป็นก้อนและห่อทับด้วยสาหร่าย เลยยากจะรู้ว่าไส้ที่อยู่ข้างในคืออะไร (ถ้าอ่านภาษาญี่ปุ่นบนซองไม่ออก) และจะมีไส้มากน้อยแค่ไหน

แต่ปัญหานี้ของหลายๆ คนก็คงคลี่คลายลงได้ เมื่อมีข้าวปั้นในรูปแบบใหม่ที่เรียกว่า ‘โอะนิงิระสุ’ (Onigirazu) หรือข้าวปั้นที่ไม่ต้องปั้น แถมทั้งยังชวนให้น้ำลายสอสุดๆ ก่อนจะพูดถึงข้าวปั้นที่ไม่ต้องปั้น ฉันขอออกนอกเรื่องไปเล่าถึงคำศัพท์ที่เกี่ยวข้องกับอาหาร ซึ่งเป็นปรากฏการณ์ทางวัฒนธรรมการทำอาหารที่น่าสนใจในยุคโซเชียลเน็ตเวิร์กของประเทศญี่ปุ่น

โอะนิงิระสุ (Onigirazu) ที่มา : www.photorait.net

‘โมะเอะดัง’ (萌え断 หรือ moedan) เป็นแฮชแท็กยอดฮิตในอินสตาแกรมคนญี่ปุ่นที่ลงรูปแซนด์วิชซึ่งถูกหั่นครึ่งให้เห็นไส้ด้านในหลายๆ ชั้น เกิดจากการนำคำมาผสมกัน คือ ‘โมะเอะ’ หรือ ‘โมเอ้’ (萌え) คำสแลงที่หมายถึงความน่ารัก กับ ‘ดัง’ (断) มาจากคำศัพท์ ‘ดัมเม็ง’ (断面) แปลว่าภาพหน้าตัดขวาง สรุปง่ายๆ ก็คือรู้สึกใจเต้นเมื่อได้เห็นลวดลายของอาหารที่ถูกตัดออกมาตามแนวขวาง อารมณ์ว่าน่ารักน่ากินจังเล้ยยย 

จากแฮชแท็ก #萌え断 ที่คิดขึ้นมาสนุกๆ สำหรับการทำอาหารของหญิงสาวคนหนึ่ง ทำให้แซนด์วิชแบบโมะเอะดังได้รับความนิยมแบบฉุดไม่อยู่ คงเพราะการดีไซน์ให้มีความโมะเอะดังนั้นไร้กรอบจำกัด ชอบกินอะไรก็ใส่ลงไปได้ แถมยังลุ้นตอนลงมือทำด้วยว่าจะออกมาหน้าตาเป็นแบบไหน ในที่สุดแซนด์วิชแบบโมะเอะดังก็ถูกนำเสนอในรูปแบบหนังสือสอนทำอาหาร จนถึงขั้นมีร้านแซนด์วิชที่เน้นทำไส้แบบโมะเอะดังเปิดขายกันเป็นเรื่องเป็นราวเลยทีเดียว

แซนด์วิชโมเอะดัง ที่มา: womagazine.jp

แล้วโอะนิงิระสุเกี่ยวข้องอะไรกับโมะเอะดังล่ะ?

ก็เพราะโอะนิงิระสุคือข้าวปั้นที่มีหน้าตาคล้ายแซนด์วิชโมะเอะดัง มีรูปทรงเป็นชิ้นสี่เหลี่ยมที่มีไส้หลายๆ ชั้น และไม่ต้องปั้น! (แต่ยังคงความดั้งเดิมของข้าวปั้นโอะนิงิริที่คนญี่ปุ่นคุ้นเคยไว้ด้วยข้าวสวยกับสาหร่ายแห้ง) แค่เสิร์ชดูรูปถ่ายจากอินเทอร์เน็ต ฉันก็ชักอยากจะลงมือทำดูบ้าง (นอกจากรูปจะดูน่ารัก น่ากินแล้ว ยังดูเป็นงานศิลปะหรืองานฝีมือแบบหนึ่งด้วย) วิธีการทำโอะนิงิระสุก็ดูจะง่ายมาก สำหรับมือใหม่ฉันว่า น่าลองทำเล่นดีค่ะ

1. เตรียมกล่องรูปทรงสี่เหลี่ยมขนาดเล็กๆ หนึ่งใบสำหรับใส่ข้าวและไส้ โดยนำข้าวใส่ลงไปที่ชั้นล่างสุด ตามด้วยผัก ไข่ต้ม เนื้อสัตว์ หรืออะไรก็ได้ที่ชอบ (ใส่เรียงกันไปเป็นชั้นๆ) แล้วจึงนำข้าวมาถมให้ปิดเต็มด้านบนสุด
2. นำพลาสติกคลุมอาหาร (plastic wrap) มาตัดให้เป็นแผ่นขนาดใหญ่กว่ากล่องข้าวที่เตรียมไว้
3. วางสาหร่ายแห้งลงบนแผ่นพลาสติกคลุมอาหาร คว่ำกล่องข้าวที่เตรียมไว้ลงไป แล้วพับมุมของสาหร่ายจากทั้งสี่ด้านเข้าหากัน
4. ห่อข้าวห่อสาหร่ายด้วยแผ่นพลาสติกคลุมอาหารให้แน่น แล้วตัดแบ่งครึ่งตรงกลาง เท่านี้ก็เสร็จเรียบร้อย
   (ในกรณีที่ไม่มีกล่องสี่เหลี่ยมไซส์เล็กแบบที่ต้องการ ก็แค่ตักข้าววางบนแผ่นสาหร่ายและวางไส้ให้เป็นชั้นๆ
   ได้เลยค่ะ)

แต่เดี๋ยวก่อน… (กรุณาออกเสียงประโยคข้างหน้าเหมือนในโฆษณาของ TV Direct) ไหนๆ ก็ใช้ความคิดสร้างสรรค์ต่อยอดจนกลายมาเป็นอาหารรูปแบบใหม่แล้ว ผู้ประกอบการชาวญี่ปุ่นช่างคิดก็ได้ออกแบบอุปกรณ์สำหรับทำโอะนิงิระสุขึ้นมา เป็นกล่องสี่เหลี่ยมที่มีด้ามจับสำหรับใส่ข้าวโดยเฉพาะ อุปกรณ์นี้อำนวยความสะดวกให้กับผู้ใช้ เพราะด้านหลังจะมีรูกลมๆ ที่สามารถเปิดออกได้ เพื่อช่วยให้เคาะข้าวออกจากกล่องง่ายขึ้น แถมยังช่วยจัดระเบียบรูปทรงของข้าวให้ออกมาดูเรียบร้อยน่ากิน

ว่ากันว่า การกินอาหารไม่ได้ใช้แค่ลิ้นเพื่อสัมผัสรสเท่านั้น

ฉันก็เชื่อเช่นนั้น…ว่าการกินเริ่มต้นจากดวงตา 🙂