Junichi Nakahara ความงามจากภายในสู่ภายนอก

เมื่อนึกถึงนักวาดภาพประกอบชาวญี่ปุ่น ฉันมีศิลปินที่ชื่นชอบอยู่นับไม่ถ้วน และถ้าจะให้ระบุเจาะจงว่าเป็นศิลปินสมัยโชวะ (Showa) ชื่อหนึ่งที่ผุดขึ้นในใจก็คือ นาคาฮาระ จุนอิจิ (Junichi Nakahara, 1913-1983) ศิลปิน นักเขียน บรรณาธิการ เจ้าของสำนักพิมพ์ แฟชั่นดีไซเนอร์ นักออกแบบตุ๊กตา ฯลฯ ที่ผลงานยังคงติดตรึงตราใจผู้หญิงญี่ปุ่นมาจนถึงปัจจุบัน

คงไม่เกินไปนักที่จะพูดแบบนั้น เพราะงานเขียนของเขายังคงถูกนำมาตีพิมพ์รวมเล่ม งานภาพประกอบของเขายังถูกนำมาใช้เป็นปกหนังสือของนักเขียนคนอื่นๆ เช่น คาวาบาตะ ยาซุนาริ หรือนำมาจัดแสดงในแกลเลอรี่และพิพิธภัณฑ์ รวมทั้งยังเป็นแรงบันดาลใจในการออกแบบลวดลายบนข้าวของเครื่องใช้หรือแฟชั่น เช่น แบรนด์ UNIQLO

ความโดดเด่นที่สร้างความประทับใจสำหรับฉันคือ เขาผลิตผลงานที่เกี่ยวกับ “ผู้หญิง” ทั้งงานศิลปะและงานเขียน โดยเน้นที่หัวข้อความงามทั้งภายในและภายนอก 

ฉันเริ่มรู้จักผลงานของเขาจากภาพประกอบต่างๆ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นภาพหญิงสาวที่แต่งองค์ทรงเครื่องอย่างมีรสนิยม ดูพิถีพิถัน ทั้งสวยสง่า หรือไม่ก็แสนน่ารักในเครื่องแต่งกายแบบตะวันตก และนั่นก็คือเอกลักษณ์เฉพาะตัวในผลงานของนาคาฮาระ จุนอิจิ

เมื่อซื้อหนังสือรวมผลงานของเขามาอ่าน ฉันถึงได้รู้ว่าภาพหญิงสาวเหล่านี้ส่วนใหญ่มาจากนิตยสารสำหรับผู้หญิงที่เขาเคยเป็นทั้งคอลัมนิสต์ นักวาดภาพประกอบ รวมไปถึงเป็นบรรณาธิการบริหารและเจ้าของ สมัยโชวะสื่อสิ่งพิมพ์อย่าง “นิตยสาร” มีอิทธิพลต่อความนึกคิดของผู้คนในสังคมญี่ปุ่นเป็นอย่างมาก และชื่อของนาคาฮาระ จุนอิจิ ก็ได้ถูกบันทึกไว้ว่าเป็นผู้วาดภาพปกนิตยสารหลายฉบับ ไม่ว่าจะเป็น “โชโจะโนะโทโมะ” (少女の友) “โซเรยุ” (それいゆ) “ฮิมาวาริ” (ひまわり) ฯลฯ ซึ่ง “โซเรยุ” กับ “ฮิมาวาริ” เป็นนิตยสารที่ตัวเขาเองเป็นผู้บุกเบิกขึ้นหลังจากสงครามโลกครั้งที่สอง

ปี ค.ศ. 1946 นิตยสาร “โซเรยุ” เปิดตัวในช่วงที่หลายๆ ประเทศกำลังได้รับผลกระทบจากสงครามเช่นเดียวกับประเทศญี่ปุ่น ด้วยความตั้งใจที่จะให้กำลังใจผู้หญิง รวมทั้งให้คำแนะนำเกี่ยวกับการใช้ชีวิตอย่างรอบด้านเพื่อเป็นการพัฒนาตนเองและสังคมไปสู่ชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น หลังจากนั้นหนึ่งปี นิตยสารสำหรับเด็กสาว “ฮิมาวาริ” ก็เปิดตัวตามมาติดๆ ในคอนเซ็ปต์เดียวกัน เพียงแต่ต่างวัย (คำว่า “โซเรยุ” มาจากภาษาฝรั่งเศสคำว่า “soleil” ที่แปลว่าดวงตะวัน แสงอาทิตย์ หรือดอกทานตะวัน ซึ่งมีความหมายเหมือนกับคำว่า “ฮิมาวาริ” ในภาษาญี่ปุ่น) 

ส่วนงานเขียนบทความของเขามักจะเกี่ยวกับการใช้ชีวิตอย่างไรให้มีความสุข แง่งามของการเป็นผู้หญิง เสื้อผ้าหน้าผม มีแม้กระทั่งตำรับตำราอาหาร (นาคาฮาระในวัยสามสิบตอนปลายเคยไปพำนักที่กรุงปารีส ประเทศฝรั่งเศสเป็นระยะเวลาสั้นๆ เขาจึงมีงานเขียนคอลัมน์และวาดภาพประกอบจากปารีสด้วย) 

ฉันขอยกตัวอย่างข้อความของนาคาฮาระ จุนอิจิ มาให้อ่านกันสักเล็กน้อย

“หากคุณอยากจะมีความสุขละก็ สิ่งสำคัญที่สุดก็คือการเป็นคนที่รู้ตัวเองว่าสิ่งรอบตัวสิ่งไหนคือสิ่งที่ทำให้คุณมีความสุข” 

“ตอนที่คุณจะถูกมองว่างดงามที่สุดนั้น ไม่ใช่ตอนที่คุณสวมใส่เสื้อผ้าที่งดงามที่สุด แต่เป็นตอนที่คุณมีจิตใจที่งดงามที่สุดไม่ใช่หรือ” 

ด้วยความเป็น “ศิลปิน” หลากหลายด้านของเขาทำให้ฉันรู้สึกประทับใจอย่างมาก จึงได้ตามรอยไปยังร้านเล็กๆ ที่ชื่อ “โซเรยุ” ย่านสถานีรถไฟฮิโร (Hiroo) ในกรุงโตเกียว ซึ่งรวบรวมผลงานหลายสิ่งอย่างของนาคาฮาระ จุนอิจิ มาไว้ในที่เดียว

เมื่อย้อนดูประวัติชีวิตของเขา นาคาฮาระ จุนอิจิ (Junichi Nakahara) เคยเปิดร้านขายของกระจุกกระจิกที่เขาเป็นคนออกแบบเองชื่อ “ฮิมาวาริ” ในโตเกียวตั้งแต่ช่วงที่เกิดสงครามโลกครั้งที่หนึ่งด้วย

การได้ไปเยือนพื้นที่เล็กๆ และได้สัมผัสบรรยากาศที่รายล้อมไปด้วยผลงานของเขาทำให้ฉันฉุกคิดอะไรบางอย่างขึ้นมา…

ไม่ว่าจะช่วงสงครามในยุคโน้นหรือวิกฤติระดับโลกในยุคนี้ มนุษย์เพศหญิงยังคงแสวงหาแรงบันดาลใจใหม่ๆ ทั้งยังต้องการแนวทางและพลังใจเพื่อขับเคลื่อนชีวิตในทุกๆ วันให้ดียิ่งขึ้น และสิ่งที่นาคาฮาระ จุนอิจิ ต้องการจะ “สื่อสาร” ก็สามารถส่งต่อมาถึงเราได้…อย่างไร้กาลเวลา