Shotengai : ถนนคนเดินที่มีแทบทุกเมืองในญี่ปุ่น

แม้ญี่ปุ่นจะมีห้างสรรพสินค้าหรูหราทันสมัยและย่านการค้าชั้นนำมากมาย แต่เสน่ห์และวัฒนธรรมดั้งเดิมสิ่งหนึ่งที่ยังคงอยู่และเป็นสถานที่ที่คนญี่ปุ่นมาจับจ่ายใช้สอยจริงๆ ในชีวิตประจำวัน ที่แห่งนั้นก็คือ โชเทนไก (Shotengai) หรือถนนคนเดินที่ตั้งอยู่ในหลายย่านของเมืองใหญ่และเมืองรองกว่า 15,000 แห่งทั่วประเทศญี่ปุ่น!

ถนนคนเดินเปรียบดั่งหัวใจของย่านชุมชนนั้นๆ ทั้งสองข้างทางเต็มไปด้วยร้านค้าร้านอาหารท้องถิ่นให้เลือกมากมาย และมักมีราคาย่อมเยา อาทิ ผักผลไม้สด, เนื้อสัตว์ต่างๆ , อาหารซีฟู้ด, ขนมญี่ปุ่น, ชา, เต้าหู้, ผลิตภัณฑ์ออร์แกนิค, เสื้อผ้า, ร้านตัดผม, คาเฟ่ ฯลฯ

ภาพ : tokyuensen.com/special/feature/gallery61/

ซึ่งส่วนมากก็เป็นของที่เราแวะมาซื้อได้ในชีวิตประจำวันนั่นเอง และหลายร้านเป็นธุรกิจครอบครัวที่สืบทอดจากรุ่นสู่รุ่น

ลักษณะของโชเทนไก (Shotengai) นั้นตรงกลางเป็นทางเดินที่มีร้านค้าล้อมรอบสองข้างทาง ความยาวแตกต่างกันไป ตัวทางเดินเปิดตลอด 24 ชม. แต่ร้านค้าเปิด-ปิดตามเวลา

ร้านค้าเต็มสองข้างทางเช้าตรู่ ร้านค้าปิดอยู่ ยังไม่มีใครมาเดินทางเดินกว้างกำลังดี

ผังทางเดินเป็นเส้นตรงยาวหลายร้อยเมตรตัดกับถนนบางสาย บางครั้งเราจะต้องรอข้ามถนน เพื่อเดินไปต่อ และมักมีหลังคาโค้งปกคลุมกันแดดกันฝน และเพราะมีหลังคาคลุม ภาษาอังกฤษจึงมักเรียกว่า Shopping Arcade

รอข้ามถนนเพื่อเดินต่อไปอีกฝั่งมีโดมหลังคาปกคลุม

แม้โชเทนไกหลายแห่งจะยังมีเสน่ห์ในแบบดั้งเดิมและดีพอตอบโจทย์ต่อการซื้อของในชีวิตประจำวันได้ แต่เมื่อยุคสมัยเปลี่ยน ความเจริญเข้ามา การแข่งขันสูงขึ้น โชเทนไกในหลายเมืองใหญ่ที่มีศักยภาพได้ถูกเปลี่ยนโฉมเป็นแหล่งรวมร้านค้าแบรนด์เนมใหญ่ที่เรารู้จักกันดี

ร้านแบรนด์เนมหน้าทางเข้าโชเทนไกที่เมืองเซนได (Sendai)

ยกตัวอย่างเช่น ถนนคนเดิน ทานุกิโคจิ (Tanukikoji) ของเมืองซัปโปโร (Sapporo) ซึ่งบริเวณทำเลใจกลางที่สุดของถนนคนเดินเส้นนี้ที่มีความยาวประมาณ 1 กิโลเมตร ได้ถูกจับจองโดยแบรนด์ใหญ่แทบทั้งสิ้น  ผลักให้แบรนด์ย่อย แบรนด์รองเขยิบออกไปอยู่รอบนอก รวมถึงสภาพแวดล้อม ทำเลใจกลางก็ถูกพัฒนาให้ทันสมัยไม่ต่างจากได้เดินห้าง

โชเทนไก Tanukikoji ที่ซัปโปโรไฟสว่างสวยงาม น่าเดิน

นี่คือเรื่องปกติในตลาดแข่งขันเสรี ซึ่งอาจเป็นผลดีด้วยซ้ำต่อชาวซัปโปโรและนักท่องเที่ยวนานาชาติ ที่มีแบรนด์ใหญ่ตอบโจทย์ความต้องการ แต่ขณะเดียวกันก็ต้องยอมรับว่าเสน่ห์ในแบบดั้งเดิมนั้นก็ได้จางหายไป

โชเทนไกตามคำนิยามที่เป็นศูนย์กลางชุมชน ปัจจุบันอาจไม่ใช่ทุกที่เสมอไป โชเทนไกที่ตั้งอยู่ใจกลางเมืองในย่านการค้ามักเป็นสมัยใหม่เสียส่วนใหญ่ ร้านค้าดูทันสมัย และกลายเป็นหนึ่งในจุดหมายหลักของนักท่องเที่ยว

แต่วิถีชีวิตและเสน่ห์ในแบบดั้งเดิมมักอยู่รอบนอกออกมาหน่อย ยังคงเต็มไปด้วยผู้คนท้องถิ่นและบรรยากาศบ้านๆ สบายๆ ไม่หวือหวานัก เช่น โชเทนไก โทโกชิ กินซ่า (Togoshi Ginza) ที่โตเกียว (Tokyo)

โชเทนไก Togochi Ginza ในโตเกียว ภาพ : tokyuensenร้านค้าแบรนด์ย่อย

อย่างไรก็ตาม หากมองอีกมุมนึง นี่อาจเป็นการอยู่ร่วมกันที่ลงตัวระหว่าง ใหม่และเก่า ก็ได้ ซึ่งล้วนแล้วแต่น่าไปเดินทั้งนั้น

ตัวอย่างโทเชนไกในเมืองใหญ่

ซัปโปโร : ทานุกิโคจิ (Tanukikoji)

เซนได : ซันมอลล์ อิจิบังโจ (Sun Mall Ichibancho)

โตเกียว : โทโกชิ กินซ่า (Togoshi ginza)

นาโกย่า : โอสุ ช็อปปิ้ง อาร์เคด (Osu Shopping Arcade)

โอซาก้า : เท็นจินบาชิซูจิ (Tenjinbashisuji)

โกเบ : โมโตมาจิ ช็อปปิ้ง อาร์เคด (Motomachi Shopping Arcade)

ฮิโรชิม่า: ฮอนโดริ โชเทนไก (Hondori Shotengai)