Kodomo no Hi ชมปลาคาร์ปแหวกว่ายบนท้องฟ้า และกินเมนูตามธรรมเนียมในวันเด็กผู้ชายของญี่ปุ่น

วันเด็กผู้ชาย (こどもの日) ซึ่งตรงกับวันที่ 5 พฤษภาคมทุกปี หนึ่งในวันหยุดราชการที่รวมอยู่ในช่วงหยุดยาว Golden Week ของญี่ปุ่น ตามกฎหมายได้กำหนดวันหยุดของวันสำคัญนี้ไว้ว่าเป็น “วันที่ให้ความสำคัญกับเด็กและอวยพรให้เด็กเติบโตอย่างมีความสุข ขณะเดียวกันก็ระลึกถึงพระคุณของแม่” ทำให้วันแม่ของญี่ปุ่นจะตรงกับวันอาทิตย์สัปดาห์ที่ 2 ในเดือนพฤษภาคม ซึ่งเด็กๆ จะมอบดอกคาร์เนชั่นสีแดงสว่างหรือสีชมพูเป็นของขวัญวันแม่ 

ทั้งนี้สาเหตุที่เรียกว่าเป็น “วันเด็กผู้ชาย” เนื่องจากในสมัยก่อนเป็นวันแห่งการเฉลิมฉลองเพื่อให้เด็กผู้ชายเติบโตอย่างแข็งแรงสมบูรณ์ หรือภาษาญี่ปุ่นคือ ทังโกะโนะเซกกุ (端午の節句) ก่อนจะถูกกำหนดให้เป็นวันเด็กในปี ค.ศ.1948 และยังถือเป็นวันผลัดเปลี่ยนฤดูกาลเช่นเดียวกับวันเด็กผู้หญิงในวันที่ 3 มีนาคม

แม้ธรรมเนียมต่างๆ จะเริ่มมาจากการอธิษฐานเพื่อเด็กผู้ชายเป็นหลัก แต่ปัจจุบันวันที่ 5 พฤษภาคม ก็ได้กลายเป็นวันแห่งความสุขของเด็กญี่ปุ่นทุกคนไม่ว่าเพศชายหรือหญิง และถือว่าเป็นช่วงหยุดยาวที่ครอบครัวชาวญี่ปุ่นจะได้มาใช้เวลาอยู่ร่วมกัน และตระหนักถึงการให้ความสำคัญกับเด็กๆ ทุกคนที่จะเป็นกำลังให้กับประเทศในอนาคต

ธรรมเนียมปฎิบัติใน วันเด็กผู้ชาย ของญี่ปุ่น

การประดับธงปลาคาร์ป (鯉のぼり)

ก่อนหน้านี้วันเด็กผู้หญิงของญี่ปุ่นจะตรงกับวันที่ 3 มีนาคม ซึ่งจะเห็นได้ว่ามีการประดับตุ๊กตาฮินะนินเงียวไว้หน้าบ้าน เช่นเดียวกันในวันเด็กผู้ชายที่บ้านจะตั้งเสาและผูกธงผ้าหรือธงกระดาษทรงกระบอกรูปร่างปลาคาร์ป เนื่องจากมีตำนานของจีนเล่าว่าในอดีตปลาคาร์ปว่ายทวนน้ำตกขึ้นไปจนถึงประตูมังกรและได้กลายร่างเป็นมังกร และปลาคาร์ปยังเป็นปลาที่แข็งแรงสามารถดำรงชีวิตอยู่ได้ในทุกสภาพแวดล้อม ทั้งหมดนี้จึงสื่อถึงการอวยพรให้เด็กผู้ชายเติบโตอย่างแข็งแรงและก้าวหน้า ซึ่งปัจจุบันก็ถือเป็นการอวยพรเพื่อเด็กๆ ชาวญี่ปุ่นทุกคนไม่ว่าจะหญิงหรือชาย

การประดับหมวกคาบุโตะ (兜飾り)

หมวกคาบุโตะซึ่งเป็นหมวกเกราะที่ช่วยคุ้มครองตัวนักรบ การประดับหมวกคาบุโตะจึงเป็นดั่งการอวยพรให้เด็กๆ เติบโตขึ้นอย่างปลอดภัย ปราศจากโรคภัยไข้เจ็บและภัยอันตรายทั้งปวง หมวกนักรบที่วางจำหน่ายในญี่ปุ่นจะมีทั้งไซส์ใหญ่ที่เด็กๆ สามารถใส่ได้จริงและไซส์เล็กๆ สำหรับตั้งประดับ

อาบน้ำร้อนใส่ใบโชบุ (しょうぶ湯)

มีความเชื่อกันว่าใบโชบุเป็นพืชที่ช่วยขับไล่สิ่งชั่วร้าย การอาบน้ำร้อนที่ใส่ใบโชบุจึงเป็นเหมือนการอธิษฐานให้ช่วยปัดเป่าสิ่งชั่วร้ายออกไป 

อาหารที่รับประทานฉลอง วันเด็กผู้ชาย ของญี่ปุ่น

คาชิวะโมจิ (柏餅)

คาชิวะโมจิคือขนมญี่ปุ่นแบบดั้งเดิมชนิดหนึ่ง โมจิสอดไส้ถั่วแดงห่อด้วยใบคาชิวะหรือใบต้นโอ๊ค ใบคาชิวะมีจุดเด่นอยู่ที่จะไม่ร่วงแม้จะเข้าสู่ฤดูหนาว เพราะใบเก่าจะร่วงก็ต่อเมื่อมีใบใหม่งอกออกมาเท่านั้น ด้วยลักษณะเด่นตรงนี้เองจึงถือว่าเป็นต้นไม้มงคลในเรื่องการสืบทอดวงศ์ตระกูล การห่อโมจิด้วยใบพืชมงคลอย่างคาชิวะโมจิจึงถือเป็นอาหารความหมายดีที่เหมาะกับงานเฉลิมฉลอง

จิราชิซูชิ (チラシ寿司)

ซูชิข้าวกล่องหรือข้าวหน้าปลาดิบ ที่จะนำหน้าของซูชิแบบต่างๆ มาวางลงบนข้าวซูชิ (ข้าวผสมน้ำส้มสายชู) ส่วนแบบที่ไม่ใส่ปลาดิบจะเรียกอีกอย่างว่า “โกะโมคุจิราชิ” ซึ่งจะประดับหน้าซูชิด้วยอาหารต้มสุกเสียเป็นส่วนใหญ่ อาทิ ไข่หวาน กุ้งต้ม แตงกวา รากบัว และซากุระเด็มปุ ฯลฯ เป็นเมนูที่นิยมกินในช่วงเวลาเฉลิมฉลองเนื่องในโอกาสพิเศษอื่นๆ เพื่อความเป็นสิริมงคล อีกทั้งยังเป็นเมนูพิเศษที่สามารถทำเองที่บ้านได้ง่ายๆ

จิมากิ (ちまき)

จิมากิคือข้าวเหนียวหรือโมจิที่นำไปนึ่งหรือต้มแล้วห่อด้วยใบไผ่ ลักษณะคล้ายบ๊ะจ่างของไทย สาเหตุที่กินบ๊ะจ่างในวันเด็กผู้ชายก็เพราะมาจากตำนานที่เล่าต่อกันมาของจีน ซึ่งขนมจิมากิสื่อถึงความซื่อสัตย์ ดังนั้นการกินจิมากิจึงเป็นดั่งคำขอพรให้เด็กผู้ชายเติบโตขึ้นพร้อมกับจิตใจที่ซื่อสัตย์ และเป็นการอธิษฐานขับไล่สิ่งชั่วร้ายให้ออกห่างไปด้วย

อาหารฉลองวันเด็กแบบญี่ปุ่นมีจำหน่ายที่ UFM Fuji Super

“คาชิวะโมจิ” โมจิสอดไส้ถั่วแดง ห่อด้วยใบพืชมงคลคาชิวะ มีจำหน่ายเฉพาะวันที่ 3-5 พฤษภาคม พ.ศ. 2564 ส่วน “โกะโมคุจิราชิ” แบบสำเร็จรูป สำหรับทำซูชิข้าวกล่องหรือข้าวหน้าปลาดิบ มีจำหน่ายที่ UFM Fuji Super ตลอดทั้งปี

บทความที่น่าสนใจเกี่ยวกับญี่ปุ่น

• ฤดูร้อนนี้ ชวนส่องเมนูเส้นและขนมหวานชวนให้ชื่นใจแบบชาวญี่ปุ่น
• “เทศกาลฮินะมัตสึริ” วันเด็กผู้หญิงที่ไม่ได้มีแค่ความน่ารัก
• วันวาเลนไทน์ญี่ปุ่นกับธรรมเนียมการให้ของที่ทุกคนฉลองวันแห่งความรักได้

ติดตามโปรโมชั่นอื่นๆ เพิ่มเติมได้ที่ kiji.life/promotions