เกียวโต เธอคือใคร?
เป็นอันว่า ตอนนี้สาว “สันคะยอม” ผู้ไม่เคยเดินทางออกนอกประเทศได้เดินทางมาถึงเกียวโต นักเรียน
ทุนมมบุโชที่เรียนมหาวิทยาลัยเกียวโตปีนั้นต้องไปอยู่หอพักของมหาวิทยาลัย เรียกกันว่า หอชู มาจากคำว่า ชูกักกุอิง อยู่ทางตอนเหนือของเมือง แวดล้อมไปด้วยภูเขา ภูเขา และภูเขา
ถามว่า ก้าวแรกที่เหยียบเกียวโต รู้สึกยังไง?
ตื่นเต้นแกมประหลาดใจ รู้ทั้งรู้ว่า เกียวโตเป็นเมืองเก่า แต่เรามีภาพประเทศญี่ปุ่นว่าเป็นประเทศ ทันสมัย ไฮเทค แต่ เฮ้ย ทำไมเกียวโต มันดูเหมือนหมู่บ้านเล็กๆ ทางภาคเหนือ ยกเว้นบ้านช่องแบบญี่ปุ่นและถนนหนทางที่สะอาดราวกับจะลงไปนอนเกลือกกลิ้งได้ ภูมิประเทศออกจะคล้ายๆ แม่แตง เชียงดาว ที่สำคัญมีความ “เงียบ” อย่างเหลือเชื่อ
ยังจำวันแรกที่ไปถึง เรา หมายถึง ฉันกับเพื่อนๆ ที่ไปรุ่นเดียวกัน เอาข้าวของเก็บเข้าห้อง มีที่อยู่อาศัยเป็นของตนเองอย่างเป็นทางการแล้ว สิ่งแรกที่เราทำคือออกไปหาอะไรกินกัน ข้างๆ หอพักมีซูเปอร์มาร์เก็ตและตลาดในร่มที่เรียกว่า โชเต็งไก มีร้านขายเสื้อผ้าคนแก่ ร้านขนมเค้ก ร้านขายเท็มปุระ เต้าหู ผักดอง…มันดู “ชนบท” แต่ขณะเดียวกันชนบทบ้านเราก็ไม่มีร้านเค้กที่ขายชูครีมอันเท่าซาลาเปาแบบนี้นะ
ในจินตนาการของเรา ร้านเค้กต้องอยู่ในย่านหรูใจกลางเมือง ราคาแพง แต่ร้านเค้กที่ดูหรูมาก (ในสายตาคนสันคะยอม) ทำไมมาตั้งอยู่กลางตลาด “บ้านนอก” ที่มีแต่คนแก่
เราสุ่มเดินตามถนนลงไปทางทิศใต้ ทันใดนั้น พวกเราก็ตระหนักว่า เราคือคนไม่รู้หนังสือ ผ่านบ้านคน ผ่านร้านรวงอะไรสักอย่างที่เราก็ดูไม่ออกว่าเขาขายอะไร และเราก็ตัดสินไม่ถูกว่า เราควรจะเข้าไปกินร้านไหนดี จนกระทั่งมาเจอร้านกาแฟชื่อ คะระฟุเนะยะ ในบริบทที่ในปี 1995 นั้น ในเมืองไทยยังไม่มีวัฒนธรรมร้านกาแฟเฟื่องฟู เป็นสามัญธรรมดาอย่างทุกวันนี้
หน้าตาร้านกาแฟแบบ ‘คะระฟุเนะยะ’ ดูเข้าใจยากและเข้าใจง่ายในเวลาเดียวกัน
เข้าใจยากตรงที่ เราสามารถกินข้าวในร้านกาแฟได้ด้วยเหรอ?
เข้าใจง่ายตรงที่ หน้าร้านมีรูปอาหารจำลองให้เราเห็นว่ามี ออมไรซ์ มีสปาเก็ตตี้จานโต มีแซนด์วิช มีไอศกรีม มีกาแฟเย็น และร้านก็ดูกว้างขวาง พอที่พวกเราห้าหกคนจะเข้าไปกิน
เข้าใจยากอีกนิด ตรงที่เราดูราคาแล้วชั่งใจไม่ได้ว่ามันถูกหรือมันแพง เพราะหากเปลี่ยนเงินเยนเป็นบาท
ก็น่าตกใจเหมือนกันว่านี่ เราต้องกินข้าวมื้อละประมาณ 300 บาทไทยเลยหรือ?
ตลกดีที่อาหารญี่ปุ่นมื้อแรกในเกียวโตไม่ใช่อาหารญี่ปุ่นแต่คือ อาหารญี่ปุ่นที่เรียกกันว่า “โยโชะกุ” หรือ อาหารญี่ปุ่นที่ได้รับอิทธิพลตะวันตก แม้จะเป็นข้าวห่อไข่หรือพาสต้า แต่ก็เป็นข้าวห่อไข่และพาสต้าที่ถูกทำให้กลายเป็นญี่ปุ่นไปเรียบร้อยแล้ว เช่น พาสต้าไข่ปลาเม็นไตโกะหรือพาสต้าผัดโชยุ วัฒนธรรมร้านกาแฟแบบ ‘คะระฟุเนะยะ’ ก็เป็นวัฒนธรรมตะวันตกที่ถูกทำให้เป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมญี่ปุ่น
เรานั่งอยู่ในร้านกาแฟ มองไปที่ถนนที่เงียบเชียบราวกับเป็นชนบทอันห่างไกล ภูเขาสูงที่ล้อมรอบเราอยู่ยิ่งทำให้เหมือนนั่งอยู่กลางป่า ขัดแย้งกับบรรยากาศในร้านและชุดพนักงาน ในร้านกาแฟที่เป็นเสื้อเชิ้ตขาว
หูกระต่ายสีดำ บรรยากาศเหมือนโรงแรมห้าดาวในทศวรรษที่ 30s
.
นี่คือเกียวโตใช่ไหม?
